تشخیص زودهنگام سرطان پستان و راههای پیشگیری و علائم هشداردهنده آن را بشناسید
زنان حدود نیمی از جمعیت جامعه را تشکیل می‌دهند که نه تنها مسئول سلامت خود ، بلکه مسئول سلامت فرزندان و خانواده هم هستند. به این ترتیب وضعیت سلامت زنان تأثیر به سزایی بر سلامت فرزندان، خانواده و جامعه پیرامون آنها دارد و چنانچه این موضوع نادیده گرفته شود، سلامتی خانواده و جامعه نیز دچار آسیب خواهد شد.
امروزه یکی از عوامل نگران‌کننده در سلامتی زنان، سرطان پستان است. در اکثر کشورهای دنیا سرطان پستان شایع‌ترین سرطان در زنان است و آمارها نشان میدهد از هر هشت نفر زن یک نفر به سرطان پستان مبتلامی شود. مرگ یک زن در اثر سرطان پستان عواقب بسیاری برای خانواده و جامعه دارد.
دربرنامه خود مراقبتی پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان پستان لازم است دو اصل مهم مورد توجه قرار گیرد
1- راه های پیشگیری از سرطان پستان
2- علائم هشداردهنده سرطان پستان
**راه های پیشگیری از سرطان پستان
برای پیشگیری از سرطان پستان باید بدانیم که علل ایجاد کننده سرطان پستان چیست و چه عواملی اثر محافظتی در برابر سرطان دارند.
عوامل خطر سرطان پستان
v سن بالا
v سابقه خانوادگی سرطان
v سن قاعدگی کمتر از 11 سال
v سن یائسگی بالای 54 سال
v زمینه نژادی و قومی
v سابقه هیپرپلازی در پستان
v شاخص توده بدنی بالای 30
v الکل
v سن بالا در زمان اولین حاملگی
v هورمون درمانی جایگزین((HRT پس از یائسگی
v مصرف بالای چربی های اشباع شده
بهترین راه کاهش خطر سرطان پستان ضمن رعایت شیوه زندگی سالم، انجام معاینات دوره‌ایتوسط خود فرد و مراجعه به پایگاههای سلامت است
o مهمترین توصیه های خود مراقبتی برای پیشگیری از سرطان پستان عبارتند از:
§ وزن متعادلی داشته باشید.
§ از مصرف غذاهای پرچرب و سرخ کرده ، نمک زده و آماده حاوی مواد نگهدارنده، ترشی و کنسروها پرهیز کنید یا مصرف آنها را کاهش دهید.
§ میوه،سبزیجات، غلات وگوشت ماهی را بیشتر مصرف کنید چرا که می‌توانند با افزایش سطح آنتی اکسیدان‌ها سبب کاهش بروز سرطان شوند.
§ حداقل 30 دقیقه در روز فعالیت ورزشی داشته باشید.
§ از مصرف الکل و سیگار پرهیز کنید.
§ در صورت دارا بودن فرزند شیرخوار، شیردهی از پستان را مورد توجه قرار دهید. .
§ با پزشک دربارهی خطرات و مزایای حاصل از مصرف هورمونهای جایگزین یائسگی مشورت کنید.
** علائم هشداردهنده سرطان پستان
با شناخت علایم هشداردهنده سرطان پستان و مراجعه به موقع به پایگاههای سلامت ، می توان ضایعات پیش سرطانی را پیش از تبدیل شدن به سرطان، زودتر تشخیص داد.
u توده پستان یا زیر بغل
u تغییر در شکل،عدم قرینگی،یا قوامو یاسفتیپستان
u تغییرات پوستی پستان شامل هر یک از موارد زیر:
u پوست پرتقالی
u اریتم یا قرمزی پوست
u زخم پوست
u پوسته پوسته شدن و اگزمای پوست
بنابراین لازم است کلیه زنان 70-30سال در برنامه های غربالگری و تشخیص زود هنگام سرطان پستان مشارکت نمایند به این ترتیب که : زنان زیر 40سال هر دو سال یکبار و زنان بالای 40سال، سالی یکبار جهت معاینه پستان به نزدیک ترین پایگاه سلامت / خانه بهداشت محل زندگی خود مراجعه نمایند.
انجام خودآزمایی پستان ،توسط زنان از سن 20 سالگی شروع شود و نحوه انجام معاینه با مراجعه به پایگاه سلامت نزدیک محل سکونت ، به زنان آموزش داده می شود.
مهمترین توصیه های خود مراقبتی برای تشخیص زودهنگام سرطان پستان عبارتند از:
§ اگر سابقهی خانوادگی سرطان پستان یا تخمدان وجود دارد، دربارهی گزینههای غربالگری خاص با پزشک مشاوره کنید.
§ علایم سرطان پستان را بشناسید و اگر تودهای مشکوک یا تغییرات پوستی را در پستانهای خود دیدید به پایگاه سلامت مراجعه کنید.
§ ماهانه بلافاصله بعد از اتمام قاعدگی، خودآزمایی پستان را انجام دهید.
تهیه کنندگان : آزیتا اقبالی مدیرمسئول واحد سلامت خانواده مرکز بهداشت کرمانشاه
اعظم گرشاسبی کارشناس برنامه میانسالان مرکز بهداشت شهرستان کرمانشاه
مطالب مرتبط: